SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 94, 08 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları oluşturuyor. 3600, 4500 ve 5.400 prim günü üzerinden oluşturulan sistemlerle, bazı şartları yerine getiren vatandaşlar erken yaşta emeklilik imkânı kazanabilecek. Emeklilik yaşı, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu yeni sistem, milyonlarca sigortalı için çeşitli emeklilik seçeneklerini mümkün kılıyor.
Sigorta yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, sigorta başlangıç yılına göre şartları tekrar tanımlanıyor. 94, 08 ve 18 yıllarında işe giren sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden erken emeklilik fırsatı sağlanıyor. Emeklilik yaşı ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek hazırlanan bu modeller, daha kısa sürede emeklilik planı yapan vatandaşlara seçenekli sistemler sunuyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için çeşitli gün sayısıyla erken emeklilik yolları sunuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da hizmet yılı az olan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
94 yılı öncesinde 3600 gün formülü
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, 15 yıl çalışma ve 3.600 gün prim şartlarını yerine getirdiğinde erken emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bayanlarda yaş sınırı elli, erkeklerde ise 55 olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu model cazip bir çözüm sunuyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta başlangıcı olan çalışanlar için erken emeklilik koşulları biraz daha zor. Bu kişiler, 4.500 gün prim ve 25 yıl çalışma ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta güçlük yaşayan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır erken emeklilik şartları geçerli. Bu çalışan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekli. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emeklilik hakkı elde ediyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Engelli çalışanlara özel emeklilik
En az %40 sağlık raporu sahip olan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve çalışma yılı, engellilik oranına göre değişiyor:
– %40–49 arası için on sekiz yıl ve 4.100 gün,
– %50 ila %59 arası için 16 yıl ve 3.700 gün,
– %60 üstü için on beş yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
İş gücünün büyük kısmını kaybeden bireyler, resmî rapor ile 1800 prim günü üzerinden emekliliğe başvurabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş kesiliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir erken emeklilik desteği devrede. Bu annelerin prim günlerine yıllık %25 oranında ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı elde ediyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, ilk SGK girişinize göre belirleyin.
-
Eksik primlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla tamamlayın.
-
Engel durumunuz varsa, malulen emeklilik gibi özel hakları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.